Wieszak kupca Petzall'a

Nasze prośby o udostępnianie wszelkich możliwych pamiątek związanych z Bisztynkiem odnoszą skutek. Kolejne wieszaki z przedwojennego Bisztynka pokazała nam Janina Pietras z Bisztynka. Pani Janina Pietras przechowuje w domu dwa wieszaki do ubrań, które posiadali jeszcze jej rodzice. Jeden z należał kiedyś do kupca Paula Seidlera, który miał swój sklep i zakład przy dzisiejszej ul. Żeromskiego. Jego sklep już opisywaliśmy na naszych stronach. Drugi z wieszaków ma napis L. Petzall - Bischofstein. Jak zwykle, w przypadku takich przedmiotów, staraliśmy się przypisać je do konkretnego miejsca w dawnym Bisztynku. Udało się. Kamienica rodziny Petzall stała przy Rynku. Była to pierwsza kamienica nieistaniejącego dziś ciągu budynków stojących na przedłużeniu dzisiejszej ulicy Reymonta (w kierunku dzisiejszego pawilonu handlowego). Dziś jest tam jeden ze skwerów. Gdyby kamienica istniała, zasłaniałaby dziś widok na przystanek autobusowy obserwatorowi stojącemu np. w pobliżu MOPS. Miejsce to zaznaczyliśmy na mapie poniżej. Kamienica rodziny Petzall na większej mapie Według dostępnych nam już wcześniej źródeł w kamienicy, na parterze mieścił się sklep kolonialny prowadzony od około 1880 roku przez Luisa Petzall'a. Szyld z tymi danymi znajdziemy m.in. na zdjęciu z roku 1900 a także na późniejszych zdjęciach. Ostatnie, pokazujące zmieniony juz graficznie szyld pochodzi z lat 30-tych XX wieku. Kupiec Petzall najpewniej sprzedawał w swym sklepie także ubrania. Wieszak mógł służyć też dla klientów, którzy zdejmowali swe okrycia wierzchnie przymierzając ubrania. Nie jest wykluczone też, że przy sklepie był niewielki warsztat krawiecki. Louis Petzall nie jest wymieniony w spisie osób urodzonych w Bisztynku i nie jest wymieniony w spisie ludności wykonanym w 1939 roku. Jedyne ślady na jakie trafiliśmy poszukując danych o nim, to notatka Instytutu Yad Vashem z Izraela dotycząca jego syna Emila. Wynika z niej, że Emil był synem Louisa i kobiety o imieniu Minna. Urodził się w Bisztynku w 1874 roku a zginął w Shoah (zagładzie, Holokauście) w 1942 roku. Emil był kupcem i przed II wojną mieszkał we Wrocławiu. Jasne jest więc, że jego ojciec Louis był Żydem i jasne jest też dlaczego nie jest wymieniony w spisie ludności z 1939 roku. Wówczas już, z pewnością, nie mieszkał w Bisztynku, tak jak i inni przedstawiciele społeczności żydowskiej zmuszonej do opuszczenia niemieckich miast. Andrzej Grabowski - 10.01.2013 r.